Sylwia Kopczyk Relacje międzyludzkie, szczególnie romantyczne, są skomplikowane i wielowymiarowe. Kluczowym czynnikiem wpływającym na ich jakość i trwałość jest styl przywiązania, kształtowany w dzieciństwie. Osoby z lękowo-ambiwalentnym stylem przywiązania doświadczają silnego lęku przed opuszczeniem, braku zaufania oraz trudności w regulacji emocji w związku. Aby zapewnić sobie satysfakcjonujące relacje, konieczne jest zrozumienie tego wzorca i wypracowanie skutecznych strategii radzenia sobie z nim.
W tym artykule bliżej przyjrzymy się lękowo-ambiwalentnemu stylowi przywiązania, jego kształtowaniu się oraz rozpoznawaniu w codziennym życiu. Omówimy również konkretne strategie, które mogą pomóc osobom z tym stylem w budowaniu zdrowych i trwałych związków.
Co to jest styl lękowo-ambiwalentny w związku?
Styl lękowo-ambiwalentny przywiązania kształtuje się w dzieciństwie, gdy opiekun (najczęściej matka) nie reaguje adekwatnie na potrzeby dziecka. Ignoruje je, jest niedostępna emocjonalnie lub zachowuje się w nieprzewidywalny sposób. Dziecko w takiej sytuacji nie może liczyć na opiekuna jako na bezpieczną bazę. To powoduje rozwój niepewności, lęku i trudności w zaufaniu innym.
Kształtowanie się lękowego stylu przywiązania
Badania wskazują, że przywiązanie odzwierciedla się w fizjologicznych reakcjach. Reguluje ciśnienie krwi, tętno, oddech i poziom hormonów we krwi. Dorośli mogą być przypisani do trzech głównych stylów przywiązania: bezpiecznego, lękowo-ambiwalentnego oraz lękowo-unikającego.
Charakterystyka osób o lękowo-ambiwalentnym stylu przywiązania
Osoby o lękowo-ambiwalentnym stylu przywiązania w dorosłym życiu przejawiają silny niepokój o trwałość związku. Nadmiernie obawiają się odrzucenia, chcą mieć kontrolę nad partnerem. Nie akceptują siebie i szukają ciągłej akceptacji.
Przejawiają również problemy z kontrolowaniem emocji i skłonność do zazdrości. Wchodzą szybko w bliskie relacje, ale mają trudności z zachowaniem granic i autonomii.
Relacja dziecko-dorosły odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu stylu przywiązania. Wnioski z badań wskazują na potrzebę skupienia się na zdrowych i bliskich więziach emocjonalnych w relacjach rodzinnych. Rodzice odgrywają kluczową rolę w budowaniu zdrowych postaw i przywiązań u dzieci.
Styl lękowo-ambiwalentny w związku – jak go rozpoznać?
Osoby o lękowo-ambiwalentnym stylu przywiązania w relacjach często mają trudności z utrzymaniem zdrowych granic. Stawiają niskie wymagania, aby utrzymać związek. Nadmiernie analizują zachowanie partnera, co prowadzi do negatywnych wniosków. Idealizują partnera, dając z siebie wszystko, aby go zatrzymać. Wykorzystują seksualność jako sposób na poszukiwanie miłości i bliskości.
Oto kilka kluczowych cech wskazujących na lękowo-ambiwalentny styl przywiązania w związku:
- Brak poczucia bezpieczeństwa w relacji, ciągły lęk przed odrzuceniem
- Niezdolność do stawiania granic i obrony własnych potrzeb
- Nadmierna zależność emocjonalna od partnera
- Tendencja do idealizowania partnera i obsesyjnego myślenia o nim
- Wykorzystywanie seksu jako sposobu na uzyskanie miłości i bliskości
Osoby o lękowo-ambiwalentnym stylu przywiązania często cierpią na histrioniczne zaburzenie osobowości. Mają niską samoocenę i wysoki poziom lęku przed byciem odrzuconym. Kluczem do radzenia sobie z tym wzorcem jest przede wszystkim świadomość własnych potrzeb i granic. Budowanie poczucia własnej wartości jest równie istotne.
| Styl przywiązania | Charakterystyka | Występowanie u dzieci |
|---|---|---|
| Bezpieczny | Wysoka samoocena, pewność siebie, zaufanie w relacji, umiejętność okazywania wsparcia | 66% |
| Unikowy | Niski poziom zaufania do innych, skłonność do unikania bliskości, preferencja samodzielności | 21% |
| Lękowo-ambiwalentny | Niska samoocena, brak zaufania, lęk przed odrzuceniem, wysoka potrzeba bliskości | 19% |
| Zdezorganizowany | Wysokie zaufanie do innych, niska samoocena, naiwność, lęk przed odrzuceniem, problem z kontrolowaniem emocji | Brak danych |
Radzenie sobie ze stylem lękowo-ambiwalentnym
Osoby z lękowo-ambiwalentnym stylem przywiązania doświadczają ciągłych obaw przed opuszczeniem oraz silnych emocji. Istnieją jednak skuteczne metody na radzenie sobie z tymi wyzwaniami.
Świadomość bodźców wywołujących lęk
Ważne jest, aby osoba o lękowo-ambiwalentnym stylu przywiązania zrozumiała, w jakich sytuacjach odczuwa największy lęk. Na przykład, gdy partner jest w podróży służbowej. Pozwala to unikać tych bodźców lub reagować na nie adekwatnie, zamiast poddawać się emocjom.
Skupianie się na faktach zamiast interpretacjach
Osoby z lękowo-ambiwalentnym stylem przywiązania często nadmiernie interpretują fakty, tworząc najgorsze scenariusze. Ważne jest, aby skupiać się na rzeczywistych informacjach i otwarcie komunikować się z partnerem. Samodzielne szukanie przyczyn jego zachowania jest niezdrowe.
Zdrowa miłość to nie tylko obsesyjne myślenie o partnerze
Osoby z lękowo-ambiwalentnym stylem przywiązania często mylą intensywne uczucia z miłością. Ważne jest zrozumienie, że obsesyjne myślenie o drugiej osobie to znak zakochania, a nie trwałego związku. Zdrowa miłość opiera się na zaufaniu, otwartej komunikacji i akceptacji, a nie na ciągłym lęku przed utratą partnera.
Podjęcie tych działań może pomóc osobom z lękowo-ambiwalentnym stylem przywiązania w budowaniu zdrowszych i bardziej satysfakcjonujących relacji.
Styl lękowo-ambiwalentny w związku – zmiana wzorca przywiązania
Styl przywiązania może ulec zmianie na bardziej bezpieczny poprzez świadomą pracę nad sobą. Podniesienie samooceny oraz długotrwały kontakt z korekcyjnymi doświadczeniami, takimi jak relacja z osobą o bezpiecznym stylu przywiązania lub terapia, mogą pomóc w tej transformacji. Ważne jest, aby osoba z lękowo-ambiwalentnym stylem nauczyła się ufać sobie i innym, stawiać granice oraz nie traktować każdej drobnej sytuacji, w której partner się oddala, jako zagrożenia dla związku.
Osoba z lękowo-ambiwalentnym stylem przywiązania może pracować nad zmianą wzorca poprzez postawienie sobie realnych celów, takich jak zwiększenie poczucia własnej wartości i nauka zdrowych relacji. Regularna terapia lub wsparcie bliskich osób o bezpiecznym stylu przywiązania mogą okazać się nieocenioną pomocą w tej transformacji. Kluczowe jest również rozwijanie umiejętności regulacji emocji i budowanie zaufania do siebie i partnera.
Choć zmiana wzorca przywiązania wymaga czasu i wytrwałości, jest to wysiłek wart podjęcia. Poprzez świadomą pracę nad sobą i wsparcie bliskich, osoba z lękowo-ambiwalentnym stylem może rozwinąć bardziej bezpieczny sposób funkcjonowania w związku. To przełoży się na większe poczucie bezpieczeństwa, satysfakcji i bliskości w relacji.
